ଯକୃତ ସିରୋସିସ୍ ହେଉଛି ଯକୃତରେ ଘଟୁଥିବା ଏକ ଜୀବନଘାତି ରୋଗ। NCBI ରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ବିଶ୍ୱରେ 2 ମିଲିୟନ ଲୋକ ଯକୃତ ରୋଗ ଯୋଗୁଁ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରନ୍ତି। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ 1 ମିଲିୟନ ମୃତ୍ୟୁ ସିରୋସିସ୍ ରୋଗ ଯୋଗୁ ହୋଇଥାଏ।
ଯକୃତ ଆପଣଙ୍କ ଶରୀରର ହୃଦୟ ପରି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଙ୍ଗ ଅଟେ। ଏକ ସୁସ୍ଥ ଯକୃତ ବିନା, ଆପଣ ଅଧିକ ଦିନ ବଞ୍ଚିପାରିବେ ନାହିଁ। ଯକୃତ ନଷ୍ଟ ହେଲେ ଲିଭର ଟ୍ରାନ୍ସପ୍ଲାଣ୍ଟ ହେଉଛି ଏକମାତ୍ର ବିକଳ୍ପ। ଯାହା ବହୁତ ମହଙ୍ଗା ଅଟେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଆପଣ ବର୍ତ୍ତମାନଠାରୁ ଯକୃତର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦେବା ବୁଦ୍ଧିମାନ ଅଟେ।
ଯକୃତ ସିରୋସିସ୍ କ’ଣ?
ସିରୋସିସରେ ଯକୃତର ସୁସ୍ଥ ଟିସୁ ଅଦୃଶ୍ୟ ହେବାକୁ ଲାଗେ। ଯେଉଁ କାରଣରୁ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହିତ ହେବାରେ ବାଧା ହୁଏ। ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଯକୃତ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟ ସଠିକ୍ ଭାବରେ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ନୁହେଁ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ ଫିଲ୍ଟର ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ଏବଂ ଶରୀରର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରୋଟିନ୍ ମଧ୍ୟ ତିଆରି ହୁଏ ନାହିଁ। ଯାହାକି ଦୀର୍ଘ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଯକୃତକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ନଷ୍ଟ କରିବାକୁ କାମ କରେ।
ଯକୃତ ସିରୋସିସ୍ ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ।
ଯକୃତର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷତି ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସିରୋସିସ୍ ପ୍ରାୟତ କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ। ଯକୃତ ସିରୋସିସ୍ ର ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଦେଖାଯାଇଥିବା ଲକ୍ଷଣ-
- ଥକାପଣ।
- ସହଜରେ କ୍ଷତ ହେବା ଏବଂ ରକ୍ତସ୍ରାବ ହେବା।
- ଭୋକ ନଷ୍ଟ ହେବା।
- ବାନ୍ତି ହେବା।
- ପାଦ, ଗୋଡ କିମ୍ବା ଏଡି ରେ ଫୁଲା।
- ଓଜନ ହ୍ରାସ।
- ଚର୍ମରେ କୁଣ୍ଡିଆ।
- ଚର୍ମ ଏବଂ ଆଖିର ହଳଦିଆ ହେବା।
- ଚର୍ମରେ ଶିରା ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବା।
- ହାତର ପାପୁଲିରେ ଲାଲତା।
- ପିରିୟଡ଼ ବନ୍ଦ ହେବା।
- ଋତୁସ୍ରାବ ସମୟରେ ରକ୍ତସ୍ରାବ ହେବା।
- ପୁରୁଷମାନଙ୍କରେ ସେକ୍ସ ଡ୍ରାଇଭ୍ ହ୍ରାସ, ସ୍ତନ ବୃଦ୍ଧି।
- ଭ୍ରମ ହେବା।
- ଗାଢ଼ ରଙ୍ଗର ପରିସ୍ରା।
ଯକୃତ ସିରୋସିସ୍ ରୋଗର କାରଣ।
ମଦ୍ୟପାନ ଯକୃତ ସିରୋସିସ୍ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବଢାଇଥାଏ।
ମଦ୍ୟପାନ ଯକୃତ ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ବୋଲି ଜଣା ପଡିଛି। ଅତ୍ୟଧିକ ମଦ୍ୟପାନ ଆପଣଙ୍କ ଯକୃତରେ ଅତିରିକ୍ତ ଚର୍ବି ସୃଷ୍ଟି କରେ। ଏହା ମଧ୍ୟ ସିରୋସିସ୍ ରୋଗର ଆଶଙ୍କା ବଢାଇଥାଏ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯଦି ତୁମେ ଅତ୍ୟଧିକ ମଦ୍ୟପାନ କରୁଛ, ତେବେ ତୁରନ୍ତ ଏହାକୁ ଛାଡିଦିଅ।
ଅସୁରକ୍ଷିତ ଯୌନ ସମ୍ପର୍କ ରଖନ୍ତୁ ନାହିଁ।
ଅସୁରକ୍ଷିତ ଯୌନ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ସି ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବଢାଇଥାଏ। ଯଦି ଆପଣଙ୍କର 6 ମାସରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପାଇଁ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ସି ଥାଏ, ତେବେ ଏହି ରୋଗ ଆପଣଙ୍କୁ ସିରୋସିସ୍ ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ଏହାକୁ ଏଡାଇବା ପାଇଁ, ରକ୍ତ, ଶୁକ୍ରାଣୁ କିମ୍ବା ଲାଳ ଥିବା କୌଣସି ଜିନିଷକୁ କାହା ସହିତ ଅଂଶୀଦାର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।
ଜଣେ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନକରି ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।
ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନକରି ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଏହା ଏକ ଭୁଲ ଅଭ୍ୟାସ, ଅତ୍ୟଧିକ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ ଆପଣଙ୍କ ଶରୀରକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇପାରେ। ଏପରିକି ଆୟୁର୍ବେଦିକ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟଗୁଡ଼ିକର ମଧ୍ୟ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଅଛି। ଯେଉଁଥିରେ ଯକୃତ ସିରୋସିସ୍ ମଧ୍ୟ ଜଡିତ।
ବାହାରେ ଖାଇବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ।
ଯଦି ଆପଣ ଘରେ କମ୍ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଅଧିକ ବାହ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ନିଜେ ନିଜ ଯକୃତ ପାଇଁ ଅସୁବିଧାର କାରଣ ପାଲଟିଛନ୍ତି। ମନେରଖନ୍ତୁ ଯେ ବାହ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ କେବଳ ଆପଣଙ୍କ ଜିଭ ପାଇଁ ଭଲ ଅଟେ। ଶରୀରରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପରେ, ଏହି ଖାଦ୍ୟ ଯକୃତ, କିଡନୀ ଏବଂ ଅନ୍ତନଳୀ ପାଇଁ ଧୀର ବିଷ ପରି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରେ।
ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ଅଧିକ ଓଜନ ବଢିଯାଇଛି ତେବେ ଓଜନ ହ୍ରାସ କରନ୍ତୁ।
ଅଧିକାଂଶ ଓଜନିଆ ଚର୍ବି କେବଳ ଶରୀରର ଉପର ଅଂଶରେ ନୁହେଁ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅଂଶରେ ମଧ୍ୟ ଜମା ହେବା ଆରମ୍ଭ କରେ। ଯେତେବେଳେ ଏହି ଚର୍ବି ଯକୃତରେ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ, ଏହାକୁ ନନ-ଆଲକହଲିକ ଫ୍ୟାଟି ଲିଭର କୁହାଯାଏ। ଏହି ରୋଗର ଅନ୍ୟ ଏକ ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଅନିୟନ୍ତ୍ରିତ ମଧୁମେହ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ତୁମେ ତୁମର ଜୀବନଶୈଳୀରେ ଉପଯୁକ୍ତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ଜରୁରୀ।