ଏଡସ୍ ଯାହା, Acquired immunodeficiency syndrome ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା, ଏହା ଏକ ମାରାତ୍ମକ ରୋଗ। ଏହି ରୋଗ ଏଚ୍.ଆଇ.ଭି ଜୀବାଣୁ (human immunodeficiency virus) ଦ୍ଵାରା ହୋଇଥାଏ ଯେଉଁଥିରେ ଶରୀରର ନିଜସ୍ୱ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଏହାକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥାଏ। ଅଧିକାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଏହାର ଏକ ମୁଖ୍ୟ କାରଣ STI ଅର୍ଥାତ୍ ଯୌନ ସଂକ୍ରମଣ ରୋଗ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏହା ସଂକ୍ରମିତ ରକ୍ତ ଲାଗିଥିବା ଛୁଞ୍ଚିରୁ କିମ୍ବା ସଂକ୍ରମିତ ମା ଠାରୁ ପିଲା କୁ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ। ଏହି ରୋଗର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପଶମ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ କିଛି ଔଷଧ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହି ରୋଗକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିବା ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଏ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଏହା ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଏ ଯେ ଆପଣ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଚିହ୍ନଟ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ଦେଖାନ୍ତୁ।
ଏଡସ୍ କିପରି ଆରମ୍ଭ ହୁଏ –
ଏଡସ୍ ଆରମ୍ଭରେ, ଥଣ୍ଡା ଭଳି ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରଥମ 2 ରୁ 4 ସପ୍ତାହ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ। ଏହି ସମୟରେ, ଶରୀର କହିବା ଆରମ୍ଭ କରେ ଯେ ଆପଣଙ୍କର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଶରୀରରେ ଅନେକ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ। କାହିଁକି ଏବଂ କିପରି, ଏ ବିଷୟରେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା।
ଏଡସ୍ ର ଲକ୍ଷଣ –
ଲସିକା ଗ୍ରନ୍ଥି ଫୁଲିଯିବା (Swollen lymph glands)।
ଏଚ୍.ଆଇ.ଭି ସଂକ୍ରମଣ ପରେ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ପ୍ରଥମେ ଆପଣଙ୍କ ଲିମ୍ଫ ନୋଡ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରେ ଏବଂ ଏହାଦ୍ଵାରା ଆପଣଙ୍କ ଗଳା ଫୁଲିଯିବା ଏବଂ ଗଳା ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନୁଭବ କରିପାରେ। ଥଣ୍ଡା କାଶ ହେଲେ ଯେପରି ଗଳା ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୁଏ ଏହା ସେହିଭଳି ହୋଇଥାଏ।
ଓଜନ ହ୍ରାସ (Weight loss) :
ଓଜନ ହ୍ରାସ ହେଉଛି ଏଡସ୍ ରୋଗର ଏକ ଗମ୍ଭୀର ଲକ୍ଷଣ। ଯେହେତୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ସଠିକ୍ ଭାବରେ କାମ କରେ ନାହିଁ, ମେଟାବୋଲିକ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ବିଗିଡିଯାଏ ଏବଂ ଏହି କାରଣରୁ ଶରୀରରେ ଖାଦ୍ୟ ଲାଗେ ନାହିଁ ଏବଂ ଓଜନ ଶୀଘ୍ର କମିଯାଏ।
ଚର୍ମରେ ପ୍ୟାଚ୍ (Patches on skin) :
ଚର୍ମରେ ଲାଲ୍ ଦାଗ ବା ଦାନା ମଧ୍ୟ ଏଡସ୍ ର ଲକ୍ଷଣ ହୋଇପାରେ। ଏଗୁଡ଼ିକ ଆପଣଙ୍କ ଚର୍ମ ତଳେ, ପାଟିରେ, ନାକରେ କିମ୍ବା ଆଖିପତା ଭିତରେ ଲାଲ, ବାଦାମୀ, ଗୋଲାପୀ କିମ୍ବା ବାଇଗଣୀ ରଙ୍ଗର ଦାଗ ପରି ଦେଖାଯାଏ।
ଏକ ସପ୍ତାହରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଡାଇରିଆ (Diarrhea) :
ଏଡସ୍ ରୋଗରେ, 1 ସପ୍ତାହରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଚାଲିଥିବା ଡାଇରିଆ ଏକ ଗମ୍ଭୀର ଲକ୍ଷଣ ଭାବରେ ଦେଖାଦେଇପାରେ। ବାସ୍ତବରେ, ଯେତେବେଳେ ଆପଣଙ୍କ ଶରୀରରେ ସଂକ୍ରମଣ ହୁଏ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଆକ୍ରମଣ କରେ, ସେତେବେଳେ ମେଟାବୋଲିକ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ପେଟ ବିଚଳିତ ହୋଇପାରେ।
ଦୁର୍ବଳତା ଏବଂ ଥକ୍କାନ (Weakness and fatigue) :
ଥକ୍କାନ ଏବଂ ଦୁର୍ବଳତା ଏଡସର ଏକ ଗୁରୁତର ଲକ୍ଷଣ ହୋଇପାରେ। କାରଣ ଶରୀର ଖାଦ୍ୟକୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ହଜମ କରିପାରେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଶରୀରରେ କୌଣସି ଶକ୍ତି ରହେ ନାହିଁ, ତେବେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଥକ୍କାନ ଏବଂ ଦୁର୍ବଳତା ହୋଇପାରେ।
