ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା କିମ୍ବା ଆସଗାନ୍ଦା (Withania somnifera) ଏକ ଉଦ୍ଭିଦ । ଏହା ୱିଡାନିଆ ପରିବାରର ଏକ ଉଦ୍ଭିଦ; ବିଶ୍ୱରେ 10 ଟି ପ୍ରଜାତି ଏବଂ ଭାରତରେ 2 ଟି ପ୍ରଜାତି ଅଛି ।ପ୍ରକୃତ ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧକୁ ଚିହ୍ନିବା ପାଇଁ, ଏହାକୁ ଘସିଲେ ଏଥିରୁ ଘୋଡା ପରିସ୍ରା ପରି ଗନ୍ଧ ବାହାରିଥାଏ। ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧର ତାଜା ମୂଳରେ ଏହି ଗନ୍ଧ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ।
ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧାର ଉପକାର :
ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଔଷଧରେ ବ୍ୟବହୃତ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉଦ୍ଭିଦ ।ଏହା ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କର ସ୍ମୃତି ଏବଂ ଏକାଗ୍ରତା ବଢାଇବାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧାରେ ଆଣ୍ଟିଅକ୍ସିଡାଣ୍ଟ, ଯକୃତ ଟନିକ୍, ଆଣ୍ଟି-ଇନ୍ଫ୍ଲାମେଟୋରୀ, ଆଣ୍ଟି-ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ରହିଥାଏ ଯାହା ଆପଣଙ୍କ ଶରୀରକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏହାର ଆଣ୍ଟି-ଷ୍ଟ୍ରେସ୍ ଗୁଣ ମଧ୍ୟ ଅଛି ଯାହା ମାନସିକ ଚାପରୁ ମୁକ୍ତି ଦେଇଥାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏହାକୁ ଘି କିମ୍ବା କ୍ଷୀରରେ ମିଶାଇ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ଓଜନ ବଢ଼ିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
କର୍କଟ ଭଳି ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ରୋଗରେ ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧାର ବ୍ୟବହାର ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ । ଅନେକ ଅନୁସନ୍ଧାନରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା କର୍କଟ କୋଷର ବୃଦ୍ଧିକୁ ରୋକିଥାଏ ଏବଂ ନୂତନ କର୍କଟ କୋଷ ଗଠନ କରିବାକୁ ଦିଏ ନାହିଁ। ଏହା ଶରୀରରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାଶୀଳ ଅମ୍ଳଜାନ ପ୍ରଜାତି ଉତ୍ପାଦନ କରେ। ଯାହାକି କର୍କଟ କୋଷଗୁଡ଼ିକୁ ଦୂର କରିବା ଏବଂ କେମୋଥେରାପିର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ଅକ୍ସିଡାଣ୍ଟ ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଯାହା ଆପଣଙ୍କୁ ଥଣ୍ଡା ଏବଂ ଥଣ୍ଡା ଭଳି ରୋଗ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢ଼ିବାର ଶକ୍ତି ଦେଇଥାଏ । ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା ଉଭୟ ଧଳା ରକ୍ତ କଣିକା ଏବଂ ଲାଲ ରକ୍ତ କଣିକା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ଯାହା ଅନେକ ଗମ୍ଭୀର ଶାରୀରିକ ସମସ୍ୟାରେ ଲାଭଦାୟକ। ମାନସିକ ଚାପ ଭଳି ଗମ୍ଭୀର ସମସ୍ୟାକୁ ଭଲ କରିବାରେ ଏହା ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା ବ୍ୟବହାର କରିବା ଦ୍ଵାରା ଏହା ମାନସିକ ଚାପକୁ 70 ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହ୍ରାସ କରିପାରେ। ବାସ୍ତବରେ, ଏହା ଆପଣଙ୍କ ଶରୀର ଏବଂ ମାନସିକ ସନ୍ତୁଳନକୁ ଠିକ୍ ରଖିବାରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ।
ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧାର ବ୍ୟବହାର ଆପଣଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଶକ୍ତି ବଢାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଧଳା କେଶର ସମସ୍ୟା ଦୂର କରେ । ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା ଗଳା ରୋଗ (ଗଳଗଣ୍ଡ), ଯକ୍ଷ୍ମା ରୋଗରେ, କାଶର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ, ଛାତିର ଯନ୍ତ୍ରଣାରେ, କୋଷ୍ଠ କାଠିନ୍ୟ ସମସ୍ୟାରେ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।ଗର୍ଭବତୀ ହେବାରେ ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧର ବ୍ୟବହାର ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ । ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧର ବ୍ୟବହାର ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଦୁର୍ବଳତାକୁ (ଲିଙ୍ଗର ଦୁର୍ବଳତା) ଦୂର କରିଥାଏ ।
ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧାର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା :
ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧାକୁ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଗ୍ରହଣ କଲେ କିଛି କ୍ଷତି ହୋଇପାରେ । ଅଧିକ ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ବାନ୍ତି, ପେଟ ଖରାପ କିମ୍ବା ଡାଇରିଆ ଭଳି ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ । କିଛି ଲୋକଙ୍କୁ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ରେ ଆଲର୍ଜି ହୋଇଥାଏ । ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା ନ ଖାଇବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି କାରଣ ଏହାର ଗର୍ଭପାତ ଗୁଣ ରହିଛି ।
ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା ବ୍ୟବହାର କରିବା ସମୟରେ ଡାକ୍ତରମାନେ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରନ୍ତି କାରଣ ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା ସାଧାରଣତ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିବା ଔଷଧରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ବିଶେଷତ ଯେଉଁ ଲୋକମାନେ ମଧୁମେହ, ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ଚିନ୍ତା, ଉଦାସୀନତା ଏବଂ ଅନିଦ୍ରା ଭଳି ରୋଗରେ ପୀଡିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ। ଅଶ୍ୱଗନ୍ଧା କିଛି ଔଷଧର ପ୍ରଭାବ ବୃଦ୍ଧି କିମ୍ବା ହ୍ରାସ କରିପାରେ ।